روتامتر، فلومتر و انواع مخلتف آن ابزارهایی برای سنجش هستند و کاربرد زیادی در صنایع دارند. در این مقاله به معرفی این محصولات می پردازیم.

روتامتر

روتامتر rotameter که فلومتر روتامتر نیز نامیده می شود، از ابزارهایی محسوب می شود که در انتخاب طراحی فرآیند و اجرای آن نقش بسیار مهمی دارد. در حقیقت می توان گفت روتامتر نوعی دستگاه صنعتی است که برای اندازه گیری سرعت جریان سیالات مختلف مثل گاز و مایع مورد استفاده قرار می گیرد. این ابزار مشخص می کند که چه مقداری از سیال و با چه سرعتی به تاسیسات و بخش های مختلف یک پروژه وارد شده و تاثیر آن چگونه است. روتامتر متشکل از یک لوله و یک شناور است و شناور این دستگاه به تغییرات سرعت جریان سیال پاسخ می دهد. هنگامی که یک سیال، از تاسیسات عبور می کند، سنجش دبی جریان برای بررسی شرایط فرآیند و پروژه از اهمیت خاصی برخوردار است. روتامتر انواع مختلفی دارد و پرمصرف ترین آنها روتامتر شیشه ایی، روتامتر هوا . روتامتر آب می باشند.

روتامتر یک قسمت ورودی و یک قسمت خروجی دارد و این دو بخش به سیستم لوله کشی وصل است. جریان سیال از داخل این روتامتر عبور می کند. وزن شناور از وزن سیال بالاتر است و به همین دلیل شناور در ابتدا در پایین یک لوله مخلوطی شکل قرار می گیرد. وقتی شدت جریان زیاد شود، فشار ایجاد شده موجب بالا رفتن شناور در داخل بدنه مخروطی می شود و نتیجه بالا رفتن آن به صورت یک عدد گزارش داده می شود. در روتامترهایی که شیشه ایی هستند، عدد نشان داده شده به وسیله شناور به عنوان دبی گزارش داده می شود. ولی در روتامترهای فلزی، شناوری دیده نمی شود و برای این که بتوان شدت سیال را خواند، باید تبدیل الکترو مغناطیسی انجام شود و در نهایت ارتفاع مورد نظر به شکل یک عدد دیجیتالی نشان داده می شود. در هر کدام از این روش ها، عددی که حاصل می شود، یکسان بوده و فقط مکانیسم رسیدن به این اعداد با یکدیگر متفاوت می باشد.

به طور کلی روتامتر ها در سیستم هایی به کار برده می شوند که مایع یا گاز در آنها به وسیله لوله انتقال داده می شود. این ابزار در بعضی مواقع در خطوط لوله نفت یک پالایشگاه مورد استفاده قرار می گیرد و در حقیقت از آن برای سنجش سرعت جریان نفت در محل های مختلف استفاده می شود. بعضی از روتامترها حمل آسانی دارند و برای اندازه گیری دبی جریان های بزرگ مثل عبور آب از رودخانه ها به کار برده می شوند.   

فلومتر

فلومتر یا دبی سنج از پرکاربردترین ابزار آلات صنعتی بوده  و در سیستم های لوله کشی برای انتقال سیالات به کار برده می شود. از این ابزار تا حد زیادی در آزمایشگاه ها و پالایشگاه ها استفاده می شود. با استفاده از  فلومتر می توان حجم سیال عبوری و سرعت جریان را خیلی دقیق در واحد زمان اندازه گیری کرد. فلومتر اهمیت زیادی در حوزه های مختلف صنعتی دارد  و در حقیقت می توان گفت گزارش نهایی و عملکرد آن برای پالایشگاه ها اهمیت ویژه ایی دارد. فلومتر دارای سه بخش است و مهمترین بخش این دستگاه، بخش اندازه گیری آن است. کار بخش دیگر فلومتر، تبدیل است و بخش دیگر این دستگاه نتایج به دست آمده را به طور دقیق گزارش می کند. بخش اندازه گیری فلومتر، از ابزارهای مختلفی مانند اوریفیس تشکیل شده است. فلومتر دارای انواع مختلفی می باشد و فلومتر جرمی یکی از پرکاربردترین انواع محسوب می شود. فلومتر جرمی نقش مهمی در صنایع مختلف به ویژه صنایع نفتی دارد. فلومتر جرمی به خاطر سایز کوچکش، به راحتی در مسیر ورودی و خروجی سیستم ها قابل نصب است. فلومتر جرمی می تواند شدت جریان جرمی ورودی و خروجی را به طور دقیق اندازه بگیرد. در حقیقت فلومترها نقش بسیار مهمی در واکنش های شیمیایی موجود در راکتورها و پالایشگاه ها ایفا می کنند و به کار بردن این ابزار برای موازنه معادلات ضروری است. فلومتر های جرمی قطعات زیادی دارند و این قطعات قادر هستند به طور دائم میزان جریان عبوری را اندازه گیری کنند. فلومتر جرمی نوعی لوله منعطف دارد و هنگامی که این لوله خالی است، می تواند حرکات متقارن انجام دهد. این لوله شامل سنسورهایی است که قادر هستند به صورت استاندارد حرکات لوله را ثبت کنند. فلومتر جرمی از ابزارهای پرکاربرد در حوزه پتروشیمی است و این توانایی را دارد که نتایج به دست آمده را به صورت دقیق گزارش دهد.

فلومتر التراسونیک

فلومتر التراسونیک یکی از دقیق ترین انواع فلومتر بوده و برای تعیین کردن سرعت جریان سیال در یک لوله، از امواج صوتی کمک می گیرد. وقتی هیچ جریانی وجود ندارد، فرکانس موجود در امواج التراسونیک، به یک لوله منتقل می شوند و در این حالت بازتاب آن در برابر مایع سیال به یک صورت است. در مواقعی که جریان وجود دارد، فرکانس موج به خاطر وجود داپلر، برابر نیست. وقتی سیال حرکت تند تری داشته باشد، فرکانس به طور خطی تغییر می کند و در نتیجه سرعت تغییر آن نیز افزایش پیدا می کند. فرستنده با به جریان درآوردن سیگنال ها سرعت جریان را تعیین می کند. فلومتر التراسونیک، امواج التراسونیک را می گیرد و آن را در بین مبدل ها، بین بالا و پایین لوله انتقال می دهد. در بخش هایی که هیچ جریانی وجود ندارد، حرکت جریان در بخش بالا و پایین یکسان است. در هنگام جریان امواج، موج بالایی نسبت به موج پایینی کند تر حرکت می کند و زمان بیشتری می گیرد به همین دلیل، موج پایین حرکت تندتری خواهد داشت. فلومتر التراسونیک انواع مختلفی مانند فلومتر التراسونیک گاز، مایع و پرتال دارد. فلومتر التراسونیک برای سنجش و اندازه گیری سرعت مایعاتی به کار برده می شود، که امواج فراصوتی از جمله مایعات منجمد، مواد شیمایی، آب و گوگرد گرم را انتقال می دهند. فلومتر التراسونیک دارای مزیت های زیادی است و می تواند فشار بالا را کنترل کرده و آن را به صورت ثابت نگه دارد. این فلومتر قادر است درجه بالا را کنترل کرده و بدون نفوذ کردن به لوله های خارجی فعالیت کند. فلومتر التراسونیک بسیار کم هزینه بوده و نیازی به نگهداری و تعمیر ندارد و به همین دلیل یکی از بهترین انواع فلومتر محسوب می شود. فلومتر التراسونیک قابل استفاده در مایعات بهداشتی، ساینده و خوراکی است زیرا به هیچ عنوان جریان را مسدود نمی کند. تعدادی از فلومترهای التراسونیک از مبدل های گیرنده استفاده می کنند. این نوع از مبدل ها به خارج از لوله وصل می شوند و در نتیجه با مایع پوشانده نمی شوند. فلومتر التراسونیک کاربرد زیادی در صنایع مختلف مانند صنعت نفت و گاز، مواد شیمایی، برق، دارو سازی، آب و فاضلاب، مواد غذایی، معادن و فلزات دارد. یکی از مهمترین نکات در مورد فلومتر التراسونیک این است که جسم سیال موجود در آن می تواند امواج التراسویک را به طور کامل هدایت کند. اگر امواج التراسونیک در جریان بخار در بین مبدل ها نفوذ نکنند، فلومتر اندازه گیری نمی شود. بنابراین برای این که امواج التراسونیک بتوانند به درستی کار خود را انجام دهند، باید قادر باشند که مایع را در فلومتر داپلر وارد کنند. زمانی که مایع غیر شفاف است و قابلیت نفوذ ندارد، فلومترهای داپلر سرعت مایع را در نزدیکی دیواره لوله اندازه می گیرند. برای خرید فلومتر آلتراسونیک از ابزار سنجش آریا با این شرکت تماس بگیرید.

فلومتر توربینی

یکی دیگر از انواع فلومتر، فلومتر توربینی است و این توانایی را دارد که سرعت مایع و گاز را به وسیله یک روتور اندازه گیری نماید. فلومتر توربینی یک تیغه و همچنین یک بردار ثابت دارد و برای به حرکت درآوردن بردار ثابت، باید از انرژی مکانیکی مایعات استفاده کند. بردار ثابت دارای چند تیغه  است  و این تیغه ها قادر هستند انرژی را از جریان سیال تبدیل به انرژی چرخشی کنند. این بردار متناسب با حرکت مایع سیال به چرخش در می آید و زمانی که مایع سیال حرکت سریع تری داشته باشد، بردار ثابت نیز سریع تر حرکت می کند. حرکت بردار ثابت در فلومتر توربینی به طور مغناطیسی بوده و در نتیجه حس گرهای آن به خاطر حرکت بردار ثابت، تکان می خورند. فلومترهای توربینی از کیفیت بالایی برخوردارند و برای انتقال گازهای طبیعی و هیدروکربن ها بسیار مناسب هستند. برای آگاهی از قیمت فلومتر توربینی یا تورباین فلومتر با ابزار سنجش آریا تماس بگیرید.

چ یکی از مهمترین نکات در مورد کارکرد فلومتر توربینی در مایعاتی غیر روان این است که در صورتی که یاتاقان به طور ناگهانی پوشیده شود، فلومتر توربینی قادر نخواهد بود کار خود را به درستی انجام دهد و در نتیجه با مشکل مواجه می شود. بعضی از فلومتر های توربینی که به تجهیزات روغنی مجهز هستند برای استفاده از مایعات غیر روان مورد استفاده قرار می گیرند. بعضی از فلومترهای توربینی برای سرویس های گاز طبیعی طراحی و ساخته شده اند و می توانند تا دمایی در حدود 60 درجه سانتی گراد کار کنند ولی در صورتی که دما از این مقدار بیشتر باشد، ممکن است آسیب بینند. برای دماهای بالاتر باید از فلومترهایی استفاده شود که تحمل دمایی تا 200 درجه را داشته باشند. فلومترهای توربینی اجزا و بخش های مختلفی دارد و مکن است این بخش ها با مرور زمان و استفاده دائمی دچار مشکل شوند. به عنوان نمونه، فلومترهای گازی نباید به فلومترهای مایع تبدیل شوند زیرا این کار به فلومتر فشار آورده و به آن آسیب می زند. به طور کلی فلومتر توربینی قادر است سرعت گازها، بخارها و مایعات را در لوله ها اندازه گیری کند. علاوه بر این فلومترها برای اندازه گیری جریان های شیمیایی، اندازه گیری جریان آب، هیدروگربن ها برای اندازه گیری جریان سوخت، اندازه گیری جریان مایعات منجمد، اندازه گیری جریان گاز و هوا و همچنین اندازه گیری جریان های صنعتی مورد استفاده قرار می گیرند.